Het zwangerschapshormoon hCG

Misschien herken je het wel: je bent een paar dagen voor je menstruatie, voelt je ‘anders’ dan normaal en je vraagt je af… zou ik zwanger kunnen zijn? Dan is het tijd voor een test. Want al een paar dagen voordat je ongesteld zou moeten worden (bij een regelmatige cyclus), kun je al een zwangerschapstest doen. Die test meet namelijk het hCG-hormoon in je urine. En als dat er is? Dan ben je zwanger!

Wat is hCG?

HCG is de afkorting voor humaan choriongonadotrofine. Dit is een hormoon dat je lichaam tijdens je zwangerschap aanmaakt. In de 1e weken van je zwangerschap maakt de embryo het hCG aan, later wordt dit rond de 12 weken zwangerschap ‘overgenomen’ door de placenta.

Wat doet hCG?

Heeft een bevruchte eicel zich in de baarmoederwand ingenesteld? Dan begint deze gelijk met het maken van hCG. Het hCG zorgt ook voor de groei van je baby. Het hormoon zet vet om in energie. Deze energie gebruikt je lichaam om de groei van je baby te ondersteunen. Ook zorgt het hormoon ervoor dat je je baby niet afstoot.

hCG en zwangerschapskwaaltjes

Het zwangerschapshormoon hCG is belangrijk voor een goede start van je zwangerschap. Maar het kan je ook kwalen geven die wat minder prettig zijn;
-misselijk
-vermoeidheid
-hoofdpijn
-gevoelige borsten
-stemmingswisselingen
-duizeligheid

De hCG-waarden

De hoeveelheid hCG in je lichaam is niet je hele zwangerschap hetzelfde. Daarom kunnen de waarden gebruikt worden om te bepalen hoelang je ongeveer zwanger bent.
De hCG concentratie stijgt snel in de eerste dagen van de zwangerschap en kan ongeveer 8 dagen na de conceptie in je bloed worden gemeten.
Testen die jezelf kan uitvoeren tonen het zwangerschapshormoon aan in je urine.
De hCG concentratie stijgt snel aan het begin van je zwangerschap en verdubbelt elke 2 dagen. Rond de 10eweek van je zwangerschap bereikt het hCG het hoogste niveau.  Daarna neemt de concentratie hCG langzaam af.

hCG meten

Wij meten als verloskundigen zelden een hCG, dat is niet nodig. Alleen als we denken dat je mogelijk een buiten baarmoederlijke zwangerschap doormaakt. Bij een miskraam daalt het zwangerschapshormoon namelijk, maar bij een buiten baarmoederlijke zwangerschap zie je juist stijging van de hCG waarde in je bloed. 

Misschien herken je het wel: je bent een paar dagen voor je menstruatie, voelt je ‘anders’ dan normaal en je vraagt je af… zou ik zwanger kunnen zijn? Dan is het tijd voor een test. Want al een paar dagen voordat je ongesteld zou moeten worden (bij een regelmatige cyclus), kun je al een zwangerschapstest doen. Die test meet namelijk het hCG-hormoon in je urine. En als dat er is? Dan ben je zwanger!

hCG staat voor humaan choriongonadotrofine (vanaf nu zeggen we hCG). Het is een hormoon dat je lichaam aanmaakt zodra er een bevruchte eicel is ingenesteld in je baarmoederwand. In het begin maakt de embryo het aan, en vanaf ongeveer 12 weken neemt de placenta het stokje over. hCG is dus een echte early bird: nog voordat jij zelf in de gaten hebt dat je zwanger bent, is dit hormoon al aan het werk.

En het doet meer dan alleen maar je zwangerschap ‘aankondigen’. hCG is essentieel voor de ontwikkeling van je baby. Het zet vet om in energie – die je lichaam vervolgens gebruikt om de groei van je kindje te ondersteunen. Daarnaast zorgt het ervoor dat je lichaam je baby niet afstoot, wat natuurlijk essentieel is in die allereerste, kwetsbare weken.

Maar… het heeft ook een keerzijde. Want hoewel het een prachtig hormoon is, kan hCG ook verantwoordelijk zijn voor de klassieke zwangerschapskwaaltjes. Denk aan misselijkheid, gevoelige borsten, hoofdpijn, stemmingswisselingen, duizeligheid en extreme vermoeidheid. Als je dus denkt: waarom voel ik me ineens zo raar?, dan zou het best eens door dit hormoon kunnen komen.

Interessant om te weten: de hoeveelheid hCG in je lichaam verandert tijdens je zwangerschap. In de eerste weken stijgt het razendsnel – het verdubbelt ongeveer elke twee dagen. Rond week 10 zit je op de piek. Daarna zakt het weer wat af, maar blijft het op een stabiel niveau aanwezig tot het einde van je zwangerschap. En nee, je hoeft het niet allemaal zelf te meten. De meeste tests voor thuisgebruik zijn gevoelig genoeg om al vroeg een positief resultaat te geven.

Als verloskundigen meten wij het hCG-hormoon zelden in het bloed. Het is meestal niet nodig. Alleen als we vermoeden dat er iets niet helemaal klopt – bijvoorbeeld bij een mogelijke buitenbaarmoederlijke zwangerschap of een miskraam – dan kijken we naar de hCG-waarden. Een miskraam herken je vaak aan een daling van het hormoon, terwijl bij een buitenbaarmoederlijke zwangerschap de waarde juist blijft stijgen, maar niet op de manier zoals je zou verwachten.

Maar: in de meeste gevallen hoef je je hier allemaal geen zorgen over te maken. Doe een test op het juiste moment, en bij een positieve uitslag kun je een afspraak met ons maken. En onthoud: dat ene streepje op je test? Dat is het begin van iets heel bijzonders – en hCG was erbij vanaf het allereerste moment.