Keizersnede

Een keizersnede is een operatie waarbij de baby via een snede in de buik en de baarmoeder wordt geboren, in plaats van via de vagina. Misschien klinkt dat spannend of zelfs een beetje eng, maar wist je dat een keizersnede tegenwoordig een veelvoorkomende en veilige ingreep is?

Ongeveer 1 op de 6 baby’s in Nederland wordt via een keizersnede geboren, 50% daarvan is een geplande en de andere 50% is ongepland. Of je nu al weet dat je een keizersnede krijgt of je wilt voorbereiden op wat er kan gebeuren, dit artikel helpt je begrijpen wat je kunt verwachten.

Geplande vs. spoedkeizersnede

Er zijn twee soorten keizersnedes:

• Geplande (electieve) keizersnede: Dit is een keizersnede die vooraf wordt afgesproken. Bijvoorbeeld omdat de baby in stuitligging ligt, de placenta voor de uitgang zit, of er medische redenen zijn waardoor een vaginale bevalling niet veilig is.
• Ongeplande keizersnede: Dit gebeurt als er tijdens de bevalling onverwachte complicaties optreden, zoals een bevalling die niet vordert of als de baby’s harttonen te laag worden en de baby niet snel genoeg via de vagina geboren kan worden.  
  Een spoedkeizersnede is zeldzaam, en betekent niet altijd dat het direct levensbedreigend is, maar wel dat er snel gehandeld moet worden.

Beide soorten keizersnedes verlopen veilig, maar de voorbereiding en het verloop kunnen verschillen. Bij een geplande keizersnede weet je wat je kunt verwachten. Bij een ongeplande keizersnede kan het allemaal onverwacht en snel gaan, wat soms overweldigend kan zijn.

De operatie: wat gebeurt er stap voor stap?

1. Voorbereiding:
   • Je krijgt een infuus en een katheter (om je blaas leeg te houden).
   • De huid op je buik wordt geschoren als dat nodig is en ontsmet.
   • Je krijgt meestal een ruggenprik (spinale anesthesie) zodat je wakker bent tijdens de geboorte, maar geen pijn voelt. In sommige spoedgevallen wordt algehele narcose gebruikt.
2. Tijdens de operatie:
   • Er wordt een horizontale snede gemaakt net boven je schaambeen.
   • De artsen openen laag voor laag tot ze de baarmoeder bereiken.
   • Binnen 5-10 minuten na de start van de operatie wordt je baby geboren!
   • De baby wordt meestal direct kort gecontroleerd door de kinderarts.
   • Als je situatie het toelaat, kan je partner bij je blijven en is huid-op-huidcontact vaak mogelijk.
3. Na de geboorte:
   • De placenta wordt verwijderd door de gynaecoloog met zijn hand.
   • De baarmoeder en de lagen daarboven worden zorgvuldig gehecht.
   • Dit deel duurt vaak langer dan de geboorte zelf, ongeveer 30-45 minuten.

Moeder Geassisteerde Keizersnede

Bij een Moeder Geassisteerde Keizersnede til je zelf je kindje uit je buik. Bij een geplande keizersnede is dit soms een optie. Lees hierover op:

• studiovbac.nl - moeder geassisteerde keizersnede
• www.linda.nl - gynaecoloog deed eerste Nederlandse moeder geassisteerde keizersnede

Wil jij dit (misschien)? Bespreek dit dan tijdig met de gynaecoloog waar je onder behandeling bent! Dan kan deze vertellen wat de mogelijkheden zijn. 

Herstel na een keizersnede

Herstellen van een keizersnede kan langer duren dan bij een vaginale bevalling. Dit komt doordat je lichaam niet alleen herstelt van de bevalling, maar ook van een buikoperatie. Dit filmpje legt heel beeldend wat er wordt gedaan bij een keizersnede. Je snapt dan meteen waarom het herstel ook even duurt!

Wat kun je verwachten?

• Pijn en ongemak: Het is een grote buikoperatie, dus herstel gaat echt meerdere weken duren. De eerste dagen kun je pijn of een trekkend gevoel hebben bij de wond. Medicatie helpt om dit draaglijk te maken, neem deze dus ook echt in!
• Bewegen: Zo snel mogelijk na de operatie word je aangemoedigd om voorzichtig te bewegen (zelf te douchen en naar de wc te gaan). Dit helpt om complicaties zoals trombose te voorkomen. Verwacht niet al binnen een week buiten te kunnen lopen!
• Rust en herstel: Geef jezelf de tijd. Veel moeders voelen zich na 10 dagen al veel beter. En velen zijn na 6 weken weer in staat het huishouden te doen, maar volledig herstel kan maanden duren. Gun jezelf die tijd!
• Littekens: De littekenlijn zit vaak laag en is de eerste dagen, rood en zal gaan zwellen. Ook kan het de eerste weken gevoelloos zijn. Na verloop van tijd wordt het litteken steeds minder goed zichtbaar.

Praktische tips:

• Vraag hulp bij het tillen en verzorgen van je baby in de eerste weken.
• Probeer rechtop te zitten bij het voeden om druk op de wond te verminderen, kan je bed niet omhoog. Huur dan een papagaai of rugsteun bij de thuiszorgwinkel.
• Draag losse, comfortabele kleding die niet tegen je wond schuurt.
• Laat het litteken 2x/dag aan de lucht drogen dus zonder kleding dat er tegenaan zit.
• Lees op de website: www.dekeizersnede.club over herstellen na een keizersnede en ze zijn gespecialiseerd in het behandelen van keizersnede littekens. Ook hebben ze veel goede informatie over fysiek en emotioneel herstel na een keizersnede.

Wat betekent dit voor toekomstige zwangerschappen?

Een keizersnede kan invloed hebben op een volgende zwangerschap, maar dat hoeft niet. Veel vrouwen kunnen na een keizersnede veilig vaginaal bevallen (VBAC: Vaginal Birth After Cesarean). Dit hangt af van je persoonlijke situatie, het verloop van je vorige bevalling, de reden voor de keizersnede en jullie persoonlijke voorkeur bij ene volgende zwangerschap. .

Belangrijk om te onthouden:

• Een keizersnede is een veilige en veelvoorkomende manier om te bevallen.
• Of het nu gepland of spoed is, het ziekenhuis team zorgt ervoor dat jij en je baby de beste zorg krijgen.
• Bespreek je wensen, bijvoorbeeld over huid-op-huidcontact, ook als je een keizersnede verwacht.
• Het is een grote buikoperatie dus het herstel kost tijd. Luister naar je lichaam en vraag om hulp als dat nodig is.

Heb je vragen of zorgen? Bespreek ze gerust met ons. We zijn er om je te ondersteunen, in elke fase van je zwangerschap.

In deze animatie wordt uitgelegd hoe een keizersnede wordt gedaan:

Wil je zien hoe een keizersnede echt in zijn werk gaat? Kijk dan naar deze video: