Module 2
Vakanties en reizen
Zwanger zijn betekent niet dat je thuis moet blijven. Een vakantie – of babymoon – kan juist een mooi moment zijn om samen nog even te genieten. Of je nu droomt van een stedentrip, een weekje aan zee of een verre reis: het kan allemaal, zolang je goed voorbereid op pad gaat en rekening houdt met je veranderende lichaam.
Voor de meeste zwangeren is de periode tussen de 14e en 30e week het fijnst om te reizen. In het begin kun je je nog wat misselijk of moe voelen, en later in de zwangerschap wordt het lastiger om comfortabel te zitten of slapen. Na 37 weken raden we het af om nog ver van huis te gaan – je baby zou dan zomaar kunnen besluiten te komen, en die bevalling willen wij natuurlijk niet missen!
Een goede voorbereiding maakt veel verschil. Zorg ervoor dat je weet wat je te wachten staat, en neem de tijd om je bestemming en reiswijze goed af te stemmen op je zwangerschap.
Medische voorbereiding en verzekeringen:
Als je naar het buitenland gaat, is het belangrijk om van tevoren te checken hoe de medische zorg daar geregeld is. In sommige landen is goede verloskundige zorg niet vanzelfsprekend, en dat kan stress geven als er iets gebeurt. Twijfel je over de bestemming? Overleg dan even met ons. Ook je reisverzekering en zorgverzekering mogen niet vergeten worden: controleer of medische zorg in het buitenland tijdens je zwangerschap vergoed wordt. Zo voorkom je vervelende verrassingen.
Het is verstandig om je zwangerschapskaart mee te nemen op reis. Deze kunnen we aan je geven tijdens de laatste controle voor je reis, en natuurlijk heb jij je eigen informatie ook altijd bij de hand in je eigen app. Daarin staat belangrijke informatie over jouw zwangerschap, bloeduitslagen etcetera. Handig als je in het buitenland toch bij een arts terechtkomt. Bewaar ook ons telefoonnummer ergens waar je het snel kunt vinden.
Samengevat:
- Check vooraf hoe het zit met zorg in het vakantieland.
- Ga je naar het buitenland? Neem je zwangerschapskaart en onze contactgegevens mee.
- Controleer of je zorg- en reisverzekering medische kosten tijdens je zwangerschap dekken.
- Vraag ons om een fit-to-fly verklaring als je gaat vliegen.
Gezond blijven op reis
Eten, drinken en hygiëne
Veel zwangeren krijgen op reis sneller last van obstipatie. Het warme weer, ander eten en minder beweging helpen daar niet bij. Als je weet dat je hier gevoelig voor bent, kan het helpen om wat macrogol mee te nemen. Dit is een mild laxerend middel dat veilig is tijdens de zwangerschap.
Samengevat:
- Zorg goed voor je darmen en je weerstand op reis.
- Vermijd kraanwater in landen waar het niet veilig is: drink uit flessen.
- Eet bij voorkeur vers bereid eten en vermijd buffetten waar eten lang staat.
- Was je handen vóór het eten en neem handalcohol mee.
- Neem bij gevoeligheid voor obstipatie macrogol mee (veilig in de zwangerschap).
Zon en warmte
In de zon is het oppassen geblazen. Door de hormonale veranderingen kan je huid anders reageren dan je gewend bent. Sommige zwangeren krijgen pigmentvlekken in hun gezicht – het zogenaamde zwangerschapsmasker – die soms pas maanden later vervagen of zelfs blijvend zijn. Gebruik daarom een zonnebrandcrème met een hoge beschermingsfactor, blijf niet te lang in de felle zon en draag eventueel een hoed of pet. Je buikhuid is extra kwetsbaar, dus leg daar gerust een handdoek over als je op het strand ligt.
Samengevat:
- Je huid kan door zwangerschapshormonen gevoeliger worden voor zonlicht.
- Smeer je goed in met zonnebrandcrème met een hoge factor.
- Bescherm je gezicht om pigmentvlekken te voorkomen (zwangerschapsmasker).
- Leg een handdoek over je buik of blijf onder een parasol.
- Drink voldoende water om uitdroging te voorkomen.
Hoe reis je het prettigst?
Met de auto:
Met de auto op vakantie? Probeer dan elke twee uur even te stoppen om een stukje te lopen. Dat is niet alleen fijn voor je rug en bekken, maar helpt ook om de doorbloeding goed op gang te houden. Lang stilzitten kan namelijk de kans op trombose vergroten, en dat risico is tijdens de zwangerschap al wat hoger.
Samengevat:
- Stop elke 2 uur voor een korte wandeling.
- Zorg voor voldoende drinken en draag een comfortabele gordel.
Met het vliegtuig:
Ga je vliegen? Geen zorgen: vliegen is niet gevaarlijk voor je baby. Maar net als bij autorijden is het belangrijk om regelmatig even te bewegen. Loop af en toe door het gangpad, draag comfortabele kleding en drink genoeg water. De meeste luchtvaartmaatschappijen hebben regels voor zwangere passagiers. Vaak mag je tot 32 weken zonder verklaring vliegen, en tot 36 of 37 weken met een fit-to-fly verklaring. Die kunnen wij voor je maken als je er één nodig hebt. Geef dit tijdig aan.
Op vliegvelden maak je soms gebruik van detectiepoortjes of securityscanners. De meeste daarvan zijn veilig tijdens de zwangerschap, maar voel je vrij om even aan te geven dat je zwanger bent. Dan kunnen ze alternatieve controles doen.
Samengevat:
- Lopen in het gangpad helpt om trombose te voorkomen.
- Informeer bij je airline tot welke week je mag vliegen.
- Vraag ons om een fit-to-fly verklaring als je 28 weken of verder bent.
- Vermijd lange vluchten na 32-34 weken.
In de bergen:
En wat als je naar de bergen wilt? Zolang je onder de 2500 meter blijft, is dat meestal geen probleem. Maar merk je dat je duizelig wordt, hoofdpijn krijgt of moeilijk kunt ademen, ga dan meteen een stukje naar beneden en neem rust. We weten nog niet precies wat grote hoogtes doen met een zwangerschap, dus het is verstandig om hier voorzichtig mee om te gaan.
Samengevat:
- Blijf onder de 2500 meter.
- Voel je je duizelig, misselijk of kortademig? Ga dan naar beneden en neem rust.
Verre reizen en tropische bestemmingen
Voor wie verder weg wil, is er wat meer voorbereiding nodig. Sommige landen brengen extra risico’s met zich mee, zoals gebieden waar malaria of Zika voorkomt. Beide zijn infectieziekten die gevaarlijk kunnen zijn voor je ongeboren baby. Medicatie tegen malaria is bovendien vaak niet geschikt tijdens de zwangerschap. Overleg daarom altijd met een tropenarts als je overweegt naar een risicogebied te reizen. Tropenartsen weten precies wat er speelt in bepaalde regio’s, welke vaccinaties eventueel nodig zijn en welke middelen je veilig kunt gebruiken. Je kunt hiervoor terecht bij de GGD.
Muggen weren mag gewoon: DEET tot 30% is veilig in de zwangerschap. Dat kan helpen tegen dengue, chikungunya of andere infecties die door muggen overgedragen worden.
Samengevat:
- Laat je vooraf adviseren door een tropenarts (via de GGD).
- Vermijd bestemmingen met actieve Zika-uitbraken of malariarisico.
- Gebruik muggenwerende middelen met max. 30% DEET.
- Reis liever niet naar gebieden zonder goede medische voorzieningen.
Tot slot: Leef met de dag
Een van de belangrijkste adviezen die we je kunnen geven: plan niet te veel. Je lichaam werkt hard, en zeker in een warme omgeving of op een onbekende plek kun je sneller moe worden. Geef jezelf dus de ruimte om te rusten, niets te doen of gewoon even een boekje te lezen. Veel vrouwen merken dat hun energie tijdens de vakantie wat minder stabiel is dan ze gewend zijn. En dat is oké. Het is geen race – het is jullie moment samen, voor het grote avontuur begint.