Echo's
Hoe worden echo's gemaakt
Een echo is een veelgebruikt en veilig onderzoek tijdens de zwangerschap. Met behulp van ultrageluidsgolven kunnen we de baarmoeder en de baby zichtbaar maken. Dit helpt ons om de groei en ontwikkeling van de baby te volgen en mogelijke afwijkingen vroegtijdig te signaleren. Maar hoe werkt een echo precies, en wat kun je ervan verwachten?
Hoe werkt een echo?
Bij een echo wordt gebruikgemaakt van een transducer, een apparaatje dat geluidsgolven met een hoge frequentie uitzendt. Deze geluidsgolven kaatsen terug op organen, botten en weefsels, waardoor er een beeld wordt gevormd op het scherm.
- Botten verschijnen als wit op de echo.
- Zachte weefsels en organen zijn in verschillende grijstinten zichtbaar.
- Vruchtwater is zwart, omdat het geluidsgolven doorlaat en niet terugkaatst.
Om de beeldvorming te verbeteren, wordt er een speciale gel op de huid of de transducer aangebracht. Dit voorkomt luchtbellen, die de geluidsgolven zouden kunnen verstoren. Een echo is volledig veilig voor jou en je baby. Er is geen schadelijke straling bij betrokken, zoals bij röntgenonderzoeken. De geluidsgolven zijn niet hoorbaar en hebben geen nadelige effecten op de baby.
De meeste echo’s zijn niet pijnlijk, maar je kunt wel wat druk voelen als de transducer stevig op je buik wordt gedrukt. Bij een inwendige echo wordt de transducer in de vagina ingebracht. Dit kan een ongemakkelijk gevoel geven, maar zou geen pijn moeten doen.
Uitwendige en inwendige echo
Er zijn twee manieren om een echo te maken:
- Uitwendige echo – Dit is de meest voorkomende vorm. De transducer wordt over je buik bewogen. Dit wordt gebruikt voor de meeste echo’s vanaf ongeveer 10-12 weken zwangerschap.
- Inwendige echo – Hierbij wordt een dunnere, langwerpige transducer in de vagina ingebracht. Dit wordt vooral gebruikt:
- Vroeg in de zwangerschap (voor 10 weken), omdat de baby dan nog achter het schaambeen ligt.
- Als we de baarmoedermond later in de zwangerschap nauwkeurig moeten beoordelen.
Welke methode wordt gebruikt, hangt af van de fase van de zwangerschap en wat er precies beoordeeld moet worden.
Wat zijn de voordelen en nadelen van een echo?
✅ Voordelen van een echo
- We kunnen de zwangerschapstermijn nauwkeurig vaststellen.
- We kunnen een buitenbaarmoederlijke zwangerschap uitsluiten.
- De lichamelijke ontwikkeling van de baby kan worden beoordeeld.
- We kunnen onze zorg aanpassen als er iets afwijkends wordt gezien.
- Soms kan een echo een vermoeden van een te kleine of grote baby bevestigen.
❌ Nadelen van een echo
- Soms zien we dingen waar je misschien liever niet van had geweten, zoals een hazenlip of een subtiele afwijking die mogelijk geen impact heeft op de gezondheid van je baby.
- Toevalsbevindingen kunnen voor onnodige onrust zorgen. Een voorbeeld is een sonomarker* – een kleine afwijking die vaak geen betekenis heeft, maar je toch bezorgd kan maken. Lees de blog hierover.
- Helaas is de betrouwbaarheid van de echo voor het bepaklen van de groei van de baby matig, daarom denken we soms onterecht dat een baby te groot of te klein is waardoor we onnodige medische ingrepen verrichten (en ouders onterecht bezorgd maken)
* Sonomarker
*Dit is een subtiele echoscopische bevindingen, die vaak tijdelijk zijn en op zichzelf niet als een afwijking worden beschouwd. Bij 1 (op zichzelf staande) sonomarker is geen extra onderzoek nodig. Voor andere (combinaties van) sonomarkers is verwijzing geïndiceerd voor een echo in een Centrum voor Prenatale Diagnostiek of is het nodig om later in de zwangerschap de echo te herhalen. In alle gevallen kun je begrijpen dat de mededeling dat er ‘iets’ is gezien waarvan nog niet precies duidelijk is wat het betekent, voor onrust kan zorgen.
Lees de blog over Sonomarkers
Samenvatting
- Echo’s werken met ultrageluidsgolven en zijn veilig en pijnloos.
- Er zijn uitwendige en inwendige echo’s, afhankelijk van hoe ver je zwanger bent en wat er moet worden bekeken.
- Echo’s hebben veel voordelen, zoals het vaststellen van de termijn en het uitsluiten van bepaalde aandoeningen.
- Soms kan een echo onbedoeld onrust veroorzaken, bijvoorbeeld door het vinden van onschuldige afwijkingen.
- Twijfel of zorgen na een echo? Bespreek dit met ons – we helpen je graag om alles goed te begrijpen.