Breakpoint: –
WitsenkadeVerloskundigen
Academy

Module 2

De 10 redenen voor overdracht naar de 2e-lijn, tijdens de zwangerschap

Natuurlijk hopen we enorm dat je een hele voorspoedige en fijne zwangerschap gaat ervaren, zonder complicaties! – en gelukkig is dat voor de meeste mensen ook het geval. Maar soms is er iets aan de hand waardoor we als verloskundigen extra medische hulp inschakelen. Dat betekent dat je (tijdelijk) wordt overgedragen aan het ziekenhuis, ook wel de '2e-lijn' genoemd.

Wat is 'de 2e-lijn'?

🤰🏼 De obstetrie afdeling van het ziekenhuis, wordt de 2e-lijn genoemd. Deze bestaat uit verpleegkundigen, gespecialiseerde verloskundigen en gynaecologen.

This adds a note in the content

In dit artikel bespreken we de 10 meest voorkomende redenen waarom wij je kunnen doorverwijzen tijdens de zwangerschap.

Ze staan gerangschikt op moment dat de verwijzing in een zwangerschap kan plaatsvinden. 

1. Je bent zwanger van een tweeling

Als je zwanger bent van meer dan 2 baby, spreken we van een meerling zwangerschap. De 2e-lijn zal je zwangerschap en bevalling begeleiden. Er zullen veel echo's worden gemaakt. Eerst om beoordelen of het een 1-eiige of 2-eiige meerling is, en later om de groei van de baby’s te beoordelen. Ook heb je als moeder wat meer kans op suikerziekte of hoge bloeddruk, dus ook jij zal extra in de gaten worden gehouden.
Meer hierover kan je lezen op de websites:

2. Je hebt (veel) bloedverlies

50% van de vrouwen verliest ergens in de zwangerschap wat bloed. Als het veel bloedverlies is, of terugkomend bloedverlies dan maken we eerst een echo. Vinden geen oorzaak op de echo, dan zal extra onderzoek worden gedaan in d 2e-lijn. 

Door te kijken met een eendenbek (speculum), uitstrijkje van de baarmoeder en/of uitsluiten van een infectie in je vagina of baarmoeder. Afhankelijk van de oorzaak wordt er een plan met jullie gemaakt waar de verder zorg wordt vervolgd. Bij ons of in de 2e-lijn.

3. Je hebt extreem veel last van misselijkheid en braken (hyperemesis)

Als je extreem misselijk bent kan je een vocht- en voedingstekort krijgen. Soms is het nodig opgenomen te worden in het ziekenhuis om vocht en zouten toegediend te krijgen via een infuus. Veel vrouwen voelen zich na dit infuus weer enkele dagen iets beter. Je blijft in zo'n geval wel bij ons onder zorg, maar krijgt een korte periode extra hulp van de 2e-lijn. Lees het artikel: Hyperemesis: Meer dan gewonen misselijkheid

4. Je hebt een hoge bloeddruk (hypertensie)

Als je bloedruk in de zwangerschap boven de 140/90 mmHg is of symptomen die kunnen wijzen op hoge bloeddruk (of HELLP-syndroom), zullen we je verwijzen voor een afspraak naar de gynaecoloog. We willen weten of je bloeddruk effect heeft op je organen of op de baby. De 2e-lijn beoordeelt dit met bloedonderzoek. 

  • Normaliseert je bloeddruk en is je bloedonderzoek goed, dan kom je weer terug bij ons onder zorg.
  • Blijft de bloedruk hoog en/of toont het bloedonderzoek aan dat je organen last hebben van de bloedruk dan zijn soms zijn medicijnen nodig. Ook wordt de groei van je baby extra goed gemonitord (want de placenta kan ook minder goed gaan werken). In sommige gevallen wordt de bevalling eerder gestart middels een inleiding met een ballon katheter of oxytocine infuus.
  • Lees meer hierover in het artikel: Hoge bloeddruk in de zwangerschap.
  • Lees meer op www.degynaecoloog.nl - Hoge bloeddruk
5. Je hebt zwangerschapsdiabetes

Bij zwangerschaps-diabetes zit er te veel suiker in je bloed in de tweede helft van je zwangerschap. Dit kont voor bij 1 op de 15 zwangeren. Als je een verhoogd risico hebt op het ontwikkelen van zwangerschapsdiabetes zullen we je een bloedtest aanraden nadat je 24 weken zwanger bent. 

Bij een verhoogde bloedsuikerspiegel proberen we eerst met voedingsadvies en begeleiding van een diëtist je waarden onder controle te krijgen. Dit lukt meestal goed. 
Zo niet, dan verwijzen we je door. De 2e-lijn bekijkt of je medicijnen nodig hebt. Lees meer op: www.degynaecoloog.nl - Zwangerschaps-diabetes

6. Onvoldoende groei van de baby (dysmatuur)

Als je baby te klein is, dus niet voldoende groeit, is de oorzaak vaak een niet goed werkende placenta: de baby krijgt dan te weinig voedingsstoffen. Maar het kan ook komen door een infectie. 

De 2e-lijn zal proberen te onderzoeken waardoor de baby niet voldoende groeit. Om een infectie uit te sluiten zal bloedonderzoek worden gedaan en er worden echo’s gemaakt om de oorzaak te achterhalen. Als de oorzaak niet wordt gevonden, zal het team de groei zeer goed in de gaten houden om samen met jullie te bepalen tot wanneer de baby het beste in je buik kan blijven en wanneer het beter wordt om de baby geboren te laten worden. 

Lees meer op: www.degynaecoloog.nl - Onvoldoende groei baby of op tekleinebaby.nl

7. Er is een afwijking gezien bij de baby

Soms wordt er iets afwijkends gezien op de echo, bijvoorbeeld bij de 13- of 20-weken echo. Wij zullen jullie dan verwijzen naar een gespecialiseerde gynaecoloog. Deze zal een echo maken en soms extra onderzoeken aanbieden zoals bloedonderzoek om een infectie uit te sluiten of een punctie. Als de afwijking zeer ernstig is en de baby < 24 weken is, kan je als ouders besluiten de zwangerschap af te breken. Maar soms betreft het een kleine afwijking en zijn medicijnen of een operatie in de zwangerschap mogelijk. Of heeft de baby extra zorg nodig na de bevalling. Samen zal met een team van specialisten worden gekeken naar de beste hulp voor jou en de baby. Lees meer op: www.pns.nl - vervolgonderzoek

8. Je bevalling dreigt te vroeg te beginnen

In Nederland worden 7% van de baby's te vroeg geboren. Dat betekent vruchtwaterverlies of weeën voor 37 weken. In dat geval verwijzen wij je meteen door naar de 2e-lijn, en nemen zij de zorg over. De baby is dan nog niet volledig ontwikkeld, dus er wordt nauwkeurig gekeken hoe het gaat en geprobeerd de bevalling te remmen. Wordt de baby toch geboren voor de 37 weken, dan wordt de baby onderzocht door de kinderarts en opgenomen op de afdeling neonatologie. 

Lees meer op:

9. Je baby ligt in stuit

Ongeveer 3 tot 4% van de baby’s ligt rond week 36 nog met de billen of voeten naar beneden, dat is niet de beste houding voor de bevalling. Daarom zullen wij je informeren over de mogelijkheid van een versie. Dat is een handmatige draaipoging waarbij we proberen je baby voorzichtig van buitenaf te draaien naar een hoofdligging. Dat doen gespecialiseerde versiekundigen. Als dat niet lukt of je wilt het niet, word je overgedragen aan de 2e-lijn. Want zij begeleiden bevallingen van baby's die in stuit liggen. Daar bespreken ze of je vaginaal bevalt of via een keizersnede. In het artikel Stuitligging leggen we uit wat dat betekent, welke keuzes je hebt en hoe wij je kunnen begeleiden. Want ook met een stuitligging kun je – met de juiste informatie – een veilige en weloverwogen bevalling tegemoetzien. 

10. Je gaat over tijd (serotiniteit)

Als je 42 weken zwanger bent vinden we het verstandig dat je wordt ingeleid. Hiermee bedoelen we dat de bevalling wordt opgewekt zodat de baby wordt geboren. In sommige gevallen is het verstandig dit al eerder te doen. Bij 40 of 41 weken. Gelukkig kunnen wij ook al veel doen om de bevalling op gang te brengen. Maar als dat niet voldoende is en je hormonen toegediend moet krijgen, zal de 2e-lijn het overnemen. In het artikel Serotiniteit, leggen we alles uit. 

1. Je bent zwanger van een tweeling

Als je zwanger bent van meer dan 2 baby, spreken we van een meerling zwangerschap. De 2e-lijn zal je zwangerschap en bevalling begeleiden. Er zullen veel echo's worden gemaakt. Eerst om beoordelen of het een 1-eiige of 2-eiige meerling is, en later om de groei van de baby’s te beoordelen. Ook heb je als moeder wat meer kans op suikerziekte of hoge bloeddruk, dus ook jij zal extra in de gaten worden gehouden.
Meer hierover kan je lezen op de websites:

2. Je hebt (veel) bloedverlies

50% van de vrouwen verliest ergens in de zwangerschap wat bloed. Als het veel bloedverlies is, of terugkomend bloedverlies dan maken we eerst een echo. Vinden geen oorzaak op de echo, dan zal extra onderzoek worden gedaan in d 2e-lijn. Door te kijken met een eendenbek (speculum), uitstrijkje van de baarmoeder en/of uitsluiten van een infectie in je vagina of baarmoeder. Afhankelijk van de oorzaak wordt er een plan met jullie gemaakt waar de verder zorg wordt vervolgd. Bij ons of in de 2e-lijn.

3. Je hebt extreem veel last van misselijkheid en braken (hyperemesis)

Als je extreem misselijk bent kan je een vocht- en voedingstekort krijgen. Soms is het nodig opgenomen te worden in het ziekenhuis om vocht en zouten toegediend te krijgen via een infuus. Veel vrouwen voelen zich na dit infuus weer enkele dagen iets beter. Je blijft in zo'n geval wel bij ons onder zorg, maar krijgt een korte periode extra hulp van de 2e-lijn. Lees het artikel: Hyperemesis: Meer dan gewonen misselijkheid

4. Je hebt een hoge bloeddruk (hypertensie) 

Als je bloedruk in de zwangerschap boven de 140/90 mmHg is, zullen we je verwijzen voor een afspraak naar de gynaecoloog. We willen weten of je bloeddruk effect heeft op je organen of op de baby. De 2e-lijn beoordeelt dit met bloedonderzoek. 

  • Normaliseert je bloeddruk en is je bloedonderzoek goed, dan kom je weer terug bij ons onder zorg.
  • Blijft de bloedruk hoog en/of toont het bloedonderzoek aan dat je organen last hebben van de bloedruk dan zijn soms zijn medicijnen nodig. Ook wordt de groei van je baby extra goed gemonitord (want de placenta kan ook minder goed gaan werken). In sommige gevallen wordt de bevalling eerder gestart middels een inleiding met een ballon katheter of oxytocine infuus.
  • Lees meer op www.degynaecoloog.nl - Hoge bloeddruk

5. Je hebt zwangerschapsdiabetes

Bij zwangerschaps-diabetes zit er te veel suiker in je bloed in de tweede helft van je zwangerschap. Dit kont voor bij 1 op de 15 zwangeren. Als je een verhoogd risico hebt op het ontwikkelen van zwangerschapsdiabetes zullen we je een bloedtest aanraden nadat je 24 weken zwanger bent. 

Bij een verhoogde bloedsuikerspiegel proberen we eerst met voedingsadvies en begeleiding van een diëtist je waarden onder controle te krijgen. Dit lukt meestal goed. 
Zo niet, dan verwijzen we je door. De 2e-lijn bekijkt of je medicijnen nodig hebt. Lees meer op: www.degynaecoloog.nl - Zwangerschaps-diabetes

6. Onvoldoende groei van de baby (dysmatuur)

Als je baby te klein is, dus niet voldoende groeit, is de oorzaak vaak een niet goed werkende placenta: de baby krijgt dan te weinig voedingsstoffen. Maar het kan ook komen door een infectie. De 2e-lijn zal proberen te onderzoeken waardoor de baby niet voldoende groeit. Om een infectie uit te sluiten zal bloedonderzoek worden gedaan en er worden echo’s gemaakt om de oorzaak te achterhalen. Als de oorzaak niet wordt gevonden, zal het team de groei zeer goed in de gaten houden om samen met jullie te bepalen tot wanneer de baby het beste in je buik kan blijven en wanneer het beter wordt om de baby geboren te laten worden. Lees meer op: www.degynaecoloog.nl - Onvoldoende groei baby of op tekleinebaby.nl

7. Er is een afwijking gezien bij de baby

Soms wordt er iets afwijkends gezien op de echo, bijvoorbeeld bij de 13- of 20-weken echo. Wij zullen jullie dan verwijzen naar een gespecialiseerde gynaecoloog. Deze zal een echo maken en soms extra onderzoeken aanbieden zoals bloedonderzoek om een infectie uit te sluiten of een punctie. Als de afwijking zeer ernstig is en de baby < 24 weken is, kan je als ouders besluiten de zwangerschap af te breken. Maar soms betreft het een kleine afwijking en zijn medicijnen of een operatie in de zwangerschap mogelijk. Of heeft de baby extra zorg nodig na de bevalling. Samen zal met een team van specialisten worden gekeken naar de beste hulp voor jou en de baby. Lees meer op: www.pns.nl - vervolgonderzoek

8. Je bevalling dreigt te vroeg te beginnen

In Nederland worden 7% van de baby's te vroeg geboren. Dat betekent vruchtwaterverlies of weeën voor 37 weken. In dat geval verwijzen wij je meteen door naar de 2e-lijn, en nemen zij de zorg over. De baby is dan nog niet volledig ontwikkeld, dus er wordt nauwkeurig gekeken hoe het gaat en geprobeerd de bevalling te remmen. Wordt de baby toch geboren voor de 37 weken, dan wordt de baby onderzocht door de kinderarts en opgenomen op de afdeling neonatologie. 

Lees meer op:

9. Je baby ligt in stuit

Ongeveer 3 tot 4% van de baby’s ligt rond week 36 nog met de billen of voeten naar beneden, dat is niet de beste houding voor de bevalling. Daarom zullen wij je informeren over de mogelijkheid van een versie. Dat is een handmatige draaipoging waarbij we proberen je baby voorzichtig van buitenaf te draaien naar een hoofdligging. Dat doen gespecialiseerde versiekundigen. Als dat niet lukt of je wilt het niet, word je overgedragen aan de 2e-lijn. Want zij begeleiden bevallingen van baby's die in stuit liggen. Daar bespreken ze of je vaginaal bevalt of via een keizersnede. In het artikel Stuitligging leggen we uit wat dat betekent, welke keuzes je hebt en hoe wij je kunnen begeleiden. Want ook met een stuitligging kun je – met de juiste informatie – een veilige en weloverwogen bevalling tegemoetzien. 

10. Je gaat over tijd (serotiniteit)

Als je 42 weken zwanger bent vinden we het verstandig dat je wordt ingeleid. Hiermee bedoelen we dat de bevalling wordt opgewekt zodat de baby wordt geboren. In sommige gevallen is het verstandig dit al eerder te doen. Bij 40 of 41 weken. Gelukkig kunnen wij ook al veel doen om de bevalling op gang te brengen. Maar als dat niet voldoende is en je hormonen toegediend moet krijgen, zal de 2e-lijn het overnemen. In het artikel Serotiniteit, leggen we alles uit. 

In het kort

Soms is extra medische zorg nodig tijdens de zwangerschap. Dan word je (tijdelijk) begeleid door het ziekenhuis – de 2e-lijn. Dat betekent niet automatisch dat er iets ernstigs aan de hand is, maar het is wél belangrijk dat jij en je baby goed in de gaten worden gehouden.

Zodra het weer kan, kom je gewoon terug onder onze zorg. Heb je vragen of zorgen over je situatie? Bespreek ze gerust met ons. We staan voor je klaar. 💛

Zorg vanaf begin in de 2e-lijn

Er kunnen ook redenen zijn waardoor je zorg al begint in de 2e-lijn, door een een medische conditie die al bestond voordat je zwanger werd. Voorbeelden hiervan zijn onder andere:  

  • Hoge bloeddruk (ontstaan voor je zwangerschap)
  • Suikerziekte (ontstaan voor je zwangerschap)
  • Ziekte van Crohn waarvoor je medicatie moet gebruiken
  • Je hebt een BMI boven de 40
  • Je slikt medicijnen die risico geven op aangeboren afwijkingen
  • Je hebt een drugs of alcohol verslaving
  • Er is sprake van zeer ernstige mentale (geestelijke) problematiek. 

Wij begeleiden jullie dan niet tijdens de zwangerschap of bevalling. Wel zal het ziekenhuis ons bellen na de bevalling zodat wij je begeleiden tijdens het kraambed.

❤️ Kom je na de bevalling graag bij ons onder zorg, geef dit door aan het ziekenhuis en schrijf je alvast bij ons in!

This adds a note in the content
Terug naar boven